Гюнтекин, Решад Нури
Решад Нури Гюнтекин (тур. Reşat Nuri Güntekin) (1889-æм азы 25 ноябры, Стамбул — 1956-æм азы 13 декабры, Лондон) — туркаг фыссæг, романист æмæ драматург.
| Решад Нури Гюнтекин | |
|---|---|
| тур. Reşat Nuri Güntekin | |
 | |
| Райгуырды датæ | 1889-æм азы 25 ноябры[1][2] |
| Райгуырæны бынат | |
| Мæлæты бон | 1956-æм азы 7 декабры[3][4] (67 азы) |
| Мæлæты бынат | |
| Æмбæстонад (дæлхицауад) | |
| Архайды хуыз | дипломат, романист, политик, драматург, фыссæг, прозаик |
| Уацмысты æвзаг | туркаг[5][6] |
| Автограф |
 |
 Викикъæбицы медиа | |
.svg){kind=small}
Йæ фыццаг уацау «Зæронд æмбал» рацыдис 1917-æм азы. Дарддæр цæуынц «Хæлддзæгты дидинæг» (1918-æм аз), «Нæзыцъиу — зараг цъиу» (1922-æм аз), пьесæтæ «Æцæг хъайтар» (1918-æм аз), «Хъама» (1918-æм аз), «Дуры къæртт» (1926-æм аз) æмæ а.д.
Йæ романты æмæ радзырдты Гюнтекин туркаг литературæйы фыццæгтæй иуæй равдыста реалгондæй æмæ алывæрсыгæй Анатоли, Турчы провинциалон сахартæ, æмæ гæвзыкк туркаг хъæу. Дæнцæгæн ис æрхæссæн йæ роман «Нæзыцъиу — зараг цъиу» (тур. Çalıkuşu), æвдисы æрыгон туркаг чызджы-ахуыргæнæджы хъысмæт Анатолийы; ацы чиныгмæ гæсгæ 1966-æм азы ист æрцыдис киноныв, стæй йæ 1986-æм азы рацарæзтой телесериалы хуызы, Феридейы роль дзы æнтыстджынæй ахъазыд туркаг актрисæ Айдан Шенер.
Гюнтекины радзырды ис деталон æмæ дырыс стиль, реалистон фæлгъуызимæ. Йæ иннæ зынгæ романтæ — «Цъæх æхсæв» (тур. Yeşil Gece) æмæ «Сыфтæрызгъæлæн» (тур. Yarpak Dökümü).
Гæнтекин агайы бинонты цыргъ проблемæтæ, удгоймаджы æмæ æхсæнады æмахастытæ, æргом кæны дины кусджыты хъуыддæгтæ. Йæ роман «Цъæх æхсæв»-ы равдыста туркаг адæмы национ-сæрибаргæнæн тох. Гюнтекины цавæрдæр фæлдисондтæ фыст сты сентиментализмы улæфты æндæвдадмæ гæсгæ.
Цардафыст ивын
Йæ фыд уыдис æфсады майор. Решад Нури цыдис райдайæн скъоламæ Чанаккалейы, Чанккалейы астæуккаг скъоламæ æмæ скъола Freres-мæ Измиры. Фæцис Стамбулы университеты литературæйы факультет 1912-æм азы. Куыста куыд ахуыргæнæг æмæ сæргълæууæг астæуккаг скъолаты Бурсæйы æмæ Стамбулы, уыйфæстæ куыд инспектор Национ Ахуырады Министрады (1931). Дарддæр 1933-æм аз æмæ 1943-æм азы астæу уыди Чаккалейы минæвар Турчы парламенты, стæй хистæр инспектор Национ Ахуырады Министрады (1947) æмæ культурæйы хабæртты фæдыл атташе Парижы (1950). Уыдис ма Турчы минæвар ЮНЕСКО-йы.
Пенсимæ рацыды фæстæ куыста Стамбулы муниципалон театрты литературон правленийы. Амардис Лондоны, куы ацыдис уырдæм рæуджыты ракæй дзæбæх кæнынмæ. Ныгæд æрцыдис уæлмæрдты тур. Yarpak Dökümü Стамбулы.
Сфæлдыстад ивын
Радзырдтæ ивын
- тур. Recm, Gençlik ve Güzellik (1919)
- тур. Roçild Bey (1919)
- тур. Eski Ahbab
- тур. Tanrı Misafiri (1927)
- тур. Sönmüş Yıldızlar (1928)
- тур. Leylâ ile Mecnun (1928)
- тур. Olağan İşler (1930)
Романтæ ивын
- тур. Çalıkuşu (1922) (Нæзыцъиу — зараг цъиу — «Туркаг чызджы автобиографи»)
- тур. Gizli El (1924)
- тур. Damga (1924) (Бæрæгæвæрд)
- тур. Dudaktan Kalbe (1923)
- тур. Akşam Güneşi (1926)
- тур. Bir Kadın Düşmanı (1927)
- тур. Yeşil Gece (1928) (Цъæх æхсæв)
- тур. Acımak (1928)
- тур. Yaprak Dökümü (1939) (Сыфтæрызгъæлæн)
- тур. Değirmen (1944)
- тур. Kızılcık Dalları (1944)
- тур. Miskinler Tekkesi (1946)
- тур. Harabelerin Çiçeği (1953)
- тур. Kavak Yelleri (1961)
- тур. Son Sığınak (1961)
- тур. Kan Davası (1962)
- тур. Ateş Gecesi (1953) (Арты æхсæв)
Театр ивын
- тур. Hançer (1920)
- тур. Eski Rüya (1922)
- тур. Ümidin Güneşi (1924)
- тур. Gazeteci Düşmanı, тур. Şemsiye Hırsızı, тур. İhtiyar Serseri (1925)
- тур. Taş Parçası (1926)
- тур. Bir Köy Hocası (1928)
- тур. İstiklâl (1933)
- тур. Hülleci (1933)
- тур. Yaprak Dökümü (1971)
- тур. Eski Şarkı (1971)
- тур. Balıkesir Muhasebecisi (1971)
- тур. Tanrıdağı Ziyafeti (1971)
Литературæ ивын
- Алькаева Л. О. Очерки по истории турецкой литературы 1908—1939 гг.. — М, 1959.
- Poyraz Т., Aipbek М. Reşat Nuri Güntekin, hayatı ve eserlerin tarn listesi. — Ankara, 1957.
- Yücebaş H. Bütün cepheleriyle Reşat Nuri. — Ankara, 1957.
- Uyguner М. Reşat Nuri Güntekin. — Ist, 1967.
- Kabaklı A. Türk edebijatı, cilt 3. — Ist, 1969.
Æрвитæнтæ ивын
Фиппаинæгтæ ивын
- ↑ Resat Nuri Guntekin // Encyclopædia Britannica (англ.)
- ↑ Reşat Nuri Güntekin // Брокгаузы энциклопеди (нем.)
- ↑ https://www.kibrispostasi.com/c49-KULTUR-SANAT/n450347-resat-nuri-guntekinin-vefatinin-uzerinden-66-yil-gecti
- ↑ Nuri Güntekin, Reşad // Чешская национальная авторитетная база данных
- ↑ Bibliothèque nationale de France идентификатор BNF (фр.): гом бæрæггæнæнты платформæ — 2011.
- ↑ Güntekin, Reşat Nuri, 1889-1956 // CONOR.Sl