Википеди

Новруз: различия между версиями

Интерактивная навигация по истории
← Зæронддæр ивдФæстæдæр ивд →
Содержимое удалено Содержимое добавлено
ВизуальныйВики-текст
Нет описания правки
Dziglo (ныхас | бавæрд)
3064 правки
Нет описания правки
Рæнхъ 2:
[[Ныв:Kazakh boy with a small camel. Baikonur-city, march 2007.JPG|thumb|right500px|Казах-лæппу теуайы лæппынимæ. [[Новруз]]ы бæрæгбон.]]
 
'''Новруз''' (''Навруз'', ''Нооруз'', ''Наурыз'', ''Наврез'') {{lang-fa|نو روز}} — ''Now ruz'', {{lang-tg|Наврӯз}}, {{lang-ku|Newroz}}, {{lang-uz|Navroʻz}}, {{lang-az|Novruz}}, {{lang-tk|Nowruz}}, {{lang-kk|Наурыз}}, {{lang-ky|Нооруз}}, {{lang-tr|Nevruz}}, {{lang-crh|Navrez}}) — уалдзæджы æмæ [[Ног аз]]ы бæрæгбон, ирайнаг, кавказаг æмæ тюркаг адæмыхаттытæмадæмыхæттытæм. Ном Навруз цæуы ({{lang-fa|نو روز}} — ''Now ruz'') ирайнаг æвзæгтæй æмæ телмацы дæтты «ног бон».
 
Бæрæг æй фæкæнынц уалдзыгон [[бонæмиасад]]ы рæстæг: [[21-æм марты]] [[Иран]]ы, [[Астæуккаг Ази]]йы республикæты æмæ [[Азербайджан]]ы, паддзахадон бæрæгбоны хуызæн [[Таджикистан]]ы (4 боны) æмæ [[Хъазахъстаны]] [[22-æм марты]], [[Узбæкистан]]ы æмæ [[Турк|Турчы]] — 21 марты. Навруз ма уы ног азы райдайæн [[бахаи къæлиндар]]мæ гæсгæ.
Рæнхъ 10:
Ираны ацы бæрæгбоны дæргъ вæййы 13 боны, фыццаг фондз боны фæбæрæг кæнынц Новрузы æрцыд æмæ хæстæджытыл æмæ æмбæлдтыл фæзилынц. Дæсæм бон хуыйны Шахрйаран Ноуруз (Сахты Ноуруз), æртындæсæм бон та Сизда-бедар (سیزده به در) («Æртындæсæм хæдзары 'ттæ»).
 
Ноурузæн ис незамантæй истори. Поэмæ «ШахНамэ»йы (شاهنامه) йæ бæрæгкæныны райдиан баст цæуы Шах Джамшиды (جمشید) паддзахиуæджы райдайæнимæ (ардыгæй арæх пайдагонпайдагонд цы номномæй вæййы заратуштриæгты æхсæн — «Джамшиди Ноуруз», æмæ Сахты коронацийы традици).
 
Ныхас ''ноуруз'' фыццаг рабæрæг ис [[Перс|персайнаг]] равзæрæнты дыккæгæм æнусы фæлæ хъуыдтаг йæхæдæг бæрæггонд цыдис [[Ахеменидтæ|Ахаменидты династийы]] рæстæджы 648—330 æзты мах эрæйы агоммæ. Уыцы бæтты [[ПерсайнагПерсы импери]]йы провинциты хицæуттæ хастой лæвæрттæ [[шахиншах]]æн<ref>[http://www.irna.com/occasion/norouz/eng/hist.htm Norouz in the Course of History]</ref>.
{{Цитатæ|
…словно Солнце небесных высот, <br />
Рæнхъ 31:
[[Ныв:1996 Novruz bayram.jpg|thumb|200px|[[Посты маркæ]] [[Азербайджан]]ы азербайджайнаг сылгоймагы нывимæ бæрæгбоны фынджы уæлхъус]]
 
Рагон æгъдаумæ гæсгæ Новрузы æрбацыдмæ адæм хъуамæ бафснайой сæ хæдзæртты мидæг æмæ алыварс, хæстæ иууылиууылдæр бафидой.
 
Фæткон ритуал Новрузы у [[хафт син]]ы (هفت سین) сарæзтад. Хафт син арæзт у авд хайæ, сæ нæмттæ та райдайынц дамгъæ Ц-йæ (S кæнæ Sîn (س) персайнаг алфавиты).
 
Бæрæгбоны фынгыл æвæрд æрцæуынц тымбыл лауызгондтæлауызгæндтæ мæнæуæй, хъæбæохорæйхъæбæрхорæй, еууæй, нартхорæй, хъæдурæй, тымбылхъæдурæй, пырындзæй, кæнжутæйкунжутæй. Новрудзы саразынц хæринæгтæ авд алыхуызон хæринаджы фылдæр зайæг продукттæй, тæккæ хъуыстгонддæр бæрæгбоны хæринаг уы [[сумаляк]] -— мæнæуы задæй арæзт хæринаг.
 
== Фиппаинæгтæ ==
Ист æрцыд "https://os.wikipedia.org/wiki/Новруз"-æй