Гамсахурдиа, Звиад: различия между версиями

Советон разамонæг [[Горбачёв, Сергейы фырт Михаил|Михаил Горбачёв]] йæ æргом кæныны политикæ куы райдыдттарайдыдта, уæд Гамсахурдиа ахъазыд сæйраг роль дзыллон сæрибаргæнæн змæлдты аразыны Гуырдзыстоны ([[1987]]-[[1990]] æзты), кæцыты йемæ цыди [[КоставæКостава, Мераб|Мераб КоставæКостава]]. Мераб КоставæйыКоставайы рауагътой ахæстонæй 1987 азы. [[1988]] азы Гамсахурдиа сси [[Сыгъдæг Илиайы ÆппæтгуырдзыстононÆппæт Гуырдзыстоны æхсæнад|Сыгъдæг Илиайы æхсæнады]] (''Всегрузинское общество Святого Илии Праведного'') бындурæвæрджытæй иу. Уыцы æхсæнад уыд динон æхсæнады æмæ политикон партиты комбинаци, кæцытæ систы Гамсахурдийæн йæхи политикон змæлды бындур. Иннæ азы [[Советон Цæдисы]] хотыхджын тыхтæ нысæндыдтойныссæстой стыр демонстрацитæ, кæцытæ цыдысты [[4 апрелы|4]]-[[9 апрелы]] [[1989]] азы [[Тбилис]]ы. Уыцы митæ сбæлвырд кодтой сæйраг цауты уæвын Советон Цæдисы хицауиуæджы дискредитаци бæстæйы мидæг.

Демократон реформæты размæцыд «сырæзыдис» æмæ фæкæны Гуырдзыстоны фыццаг демократон бирæпартион æвзæрстытæм, кæцытæ уыдысты царды уагъд [[1990]] [[28 октябры]] азы. Гамсахурдиайы æхсæнад, ГурдзиагГурдзыстоны Хельсинкийы Цæдисы баиу иис оппозицион къордтимæ, цæмæй реформистон коалици, кæцыйыл ном уыд «[[Тымбыл фынг – Сæрибар Гуырдзыстон]]». Коалици фæуæлахиз уыдис, уый тыххæй æмæ ма Гуырдзыстоны коммунистон парти йæ 29,6% хъæлæстæ баиу кодта коалицийы 64% хъæлæстимæ. 1990 азы [[14 ноябры]] Звиад Гамсахурдиа хъæлæсты фылдæрæй уыд æвзæрст Гуырдзыстоны Республикæйы Сæйраг Советы сæрдарæй.

Гуырдзыстон саразтасарæзта [[референдум]], цæмæй [[Советон Цæдисы]] агъоммæ цæмсæм цы хæдбарад уыдиуыдис, уымæ ногæй æркæсой. Уыцы референдумы схъæлæсгæнджыты 90,08% сæ хъæлæстæ чи радтой, уыдон æййæ хорзыл банымадтой. ГуырдзиагГуырдзыстоны парламент [[1991]]-æм азы [[9 апрелы]] райста хæдбарады деклараци ГуырдзиагГуырдзыстоны паддзахадылпаддзахады ногæй рацарæзтыл [[1918-1921 æзты]]. УымаУымæ нæкæсгæйæ, уыцы декларацийыл Советон Цæдис не сразы иис, кæд æмæ бирæ фæсарæйнаг паддзахæдтæ сразы сты, уæддæр иумæйаг аргъ нæ райста иннæ азмæ. Гамсахурдиайы равзæрстой [[президентæй]] [[26 майы]] 86,5% хъæлæстæй.