Деххода, Али Акбар: различия между версиями

'''Али Акбар Деххода''' ({{lang-fa|علیاکبر دهخدا}} — Ali Akbar Dehkhodâ), 1879–1959, 9 мартъи, [[ТегеранТæхран]]ы) — [[Иран|ирайнаг]] лингвист, фыссæг æмæ политик. Ныффыста, милуан дзырдмæ ’ввахс кæм ис (æдæппæтæй 15 томы), [[персайнаг æвзаг|персайнаг æвзаджы]] ахæм дзырдуат. У æмбисæндты чиныг саразæг (т. 1–4; рацыди 1929–1931 азты).

[[1903-æм азыаз]]ы Деххода араст ис [[Балканы æрдæгсакъадах|Балкантæм]] ирайнаг минæварады кусæгæй, фæлæ дыууæ азы фæстæ рацыди фæстæмæ Иранмæ æмæ бацархайдта Ираны конституцион революцийы.

[[1906-æм азыаз]]ы Деххода М. Дж. Ширази æмæ М. К. Тебризиимæ уагъта сатирикон журнал «Эсрафилы хæтæл». Уым фæсномыгæй мыхуыр кодта, фельетонтæ (ацы жанр уыди ног персайнаг литературæйы), сæ иумæйаг сæргонд уыди «Арвистон» («Всякая всячина»). Стæй ма журналы фыста, æнæраст æмæ æнæзакъондзинады ныхмæ арæзт чи уыди, ахæм сатирикон радзырдтæ æмæ æмдзæвгæтæ.

Ираны Деххода æмæ йæ тохæмбæлттæ [[Мирза Джахангир Хан]] æмæ [[Гасем Хан]] 2дыууæ азы дæргъы мæхуыры уагътой хи газет, цалынмæ йæ сих Мохаммад Али Шах нæ сæхгæдта, уæдмæ.

Дехходайы бахъуыди йæ сæр бафснайын Европæйы. Уым уæвгæйæ уый дарддæр фыста йæ уацтæ. Фæстæмæ йæ райгуырæн бæстæм раздæхти [[1911-æм азыаз]]ы, Али Шахы куы раппæрстой, уæд. Уыцы аз Деххода сси Меджлисы депутат.

Йæ публицистон æмæ политикон архайды уæлдай ма Деххода йæхицæн скодта ном [[францаг æвзагæйæвзаг]]æй литературон тæлмацты фæрцы. Уыдоны ’хсæн [[Монтескье]]йы чиныг «Закъæтты моны тыххæй» («De l'esprit des lois») дæр.

Деххода [[1933-æм азæйаз]]æй уыди ТегераныТæхраны [[профессор]]. 40-æм азты райдианы та сси [[Ираны æвзаг æмæ литературæйы академийыакадеми]]йы уæнг.