Новруз: различия между версиями

Содержимое удалено Содержимое добавлено
Нет описания правки
Нет описания правки
Рæнхъ 4:
'''Новруз''' (''Навруз'', ''Нооруз'', ''Наурыз'', ''Наврез'') {{lang-fa|نو روز}} — ''Now ruz'', {{lang-tg|Наврӯз}}, {{lang-ku|Newroz}}, {{lang-uz|Navroʻz}}, {{lang-az|Novruz}}, {{lang-tk|Nowruz}}, {{lang-kk|Наурыз}}, {{lang-ky|Нооруз}}, {{lang-tr|Nevruz}}, {{lang-crh|Navrez}}) — уалдзæджы æмæ [[Ног аз]]ы бæрæгбон, ирайнаг, кавказаг æмæ тюркаг адæмыхæттытæм. Ном Навруз цæуы ({{lang-fa|نو روز}} — ''Now ruz'') ирайнаг æвзæгтæй æмæ телмацы дæтты «ног бон».
 
Бæрæг æй фæкæнынц уалдзыгон [[бонæмиасад]]ы рæстæг: [[21-æм марты]] [[Иран]]ы, [[Астæуккаг Ази]]йы республикæты æмæ [[Азербайджан]]ы, паддзахадон бæрæгбоны хуызæн [[Таджикистан]]ы (4 боны) æмæ [[ХъазахъстаныХъазахстан]]ы [[22-æм марты]], [[УзбæкистанУзбекистан]]ы æмæ [[Турк|Турчы]] — 21 марты. Навруз ма у ног азы райдайæн [[бахаи къæлиндар]]мæ гæсгæ.
 
Ноуруз (نوروز) — '''ирайнаг къæлиндары фыццаг бон''', уалдзæджы райдайæн, аккаг у мæй Фарвардины (فروردین) Ормазд бонæн (21 мартмæ æввахс); бонæмиасад — бон æмæ æхсæвы æмхуызонад; рæзт æмæ дидинæфтыды сезоны райдиан.
Рæнхъ 10:
Ираны ацы бæрæгбоны дæргъ вæййы 13 боны, фыццаг фондз боны фæбæрæг кæнынц Новрузы æрцыд æмæ хæстæджытыл æмæ æмбæлдтыл фæзилынц. Дæсæм бон хуыйны Шахрйаран Ноуруз (Сахты Ноуруз), æртындæсæм бон та Сизда-бедар (سیزده به در) («Æртындæсæм хæдзары 'ттæ»).
 
Ноурузæн ис незамантæй истори. Поэмæ «ШахНамэ»йы (شاهنامه) йæ бæрæгкæныны райдиан баст цæуы Шах Джамшиды (جمشید) паддзахиуæджы райдайæнимæ (ардыгæй арæх пайдагонд цы номæй вæййы заратуштриæгты æхсæн — «Джамшиди Ноуруз», æмæ Сахты коронацийы традици).
 
Ныхас ''ноуруз'' фыццаг рабæрæг ис [[Перс|персайнаг]] равзæрæнты дыккæгæм æнусы фæлæ хъуыдтаг йæхæдæг бæрæггонд цыдис [[Ахеменидтæ|Ахаменидты династийы]] рæстæджы 648—330 æзты мах эрæйы агоммæ. Уыцы бæтты [[Персы импери]]йы провинциты хицæуттæ хастой лæвæрттæ [[шахиншах]]æн<ref>[http://www.irna.com/occasion/norouz/eng/hist.htm Norouz in the Course of History]</ref>.