Къæмынтæ: различия между версиями
Содержимое удалено Содержимое добавлено
Нет описания правки |
Нет описания правки |
||
Рæнхъ 58:
== Истори ==
Къæмунти гъæу дæр [[Гæлиат
Гъæу Къæмунти ном цæмæ гæсгæ хæссуй, уой туххæй ба ес дууæ таурæхъи. Фиццаг таурæхъи кой кодтан раздæр аци æрмæги. Финстан, зæгъгæ, [[Уæллагком
Æндæр хабармæ гæсгæ ба Къæмунти гъæу номи туххæй ес æндæр рагон таурæхъ. Таурæхъи сæргонд æй, «Дигорæ Къæмунти куд æрцардæнцæ», зæгъгæ. Таурæхъ мухургонд æрцудæй финсæг [[Джыккайты Шамил|Джиккайти Шамили]] арæзт таурæхъти киунуги.<ref>''Джыккайты Шамил.'' Дыгур Къæмынты куыд æрцардысты // Ирон таурæгътæ. — Орджоникидзе: Ир, 1989. — Ф. 374—376.</ref>
Рæнхъ 68:
Рагон таурæхътæмæ гæсгæ гъæуи адтæй æртæ мæсуги. Уонæй сæ еу даст адтæй гъæуæн æ цæгат æрдиги, дасгæ ба, дан, æй искодта Оси байзайæггаг Къæмунон Нафи фурт Тобоййи фурт Гог. Еци мæсуги ма фæстагдæр цардæнцæ [[Дзилихтæ]]. Иннæ дууæ мæсугемæй ба сæ еу адтæй [[Гæбутæ|Гæбути]], иннæ ба — [[Цопантæ|Цопанти]]. Мæсгутæ раги арæзт æрцудæнцæ, уæдæй фæстæмæ берæ æнзтæ раевгъудæй æма æрдзи тухтæй (хор, уарунтæ æма думгитæй) нийхалдæнцæ, фал сæ базонун ба æнгъезуй сæ дортæмæ гæсгæ. Еци мæсгути фæрци гъæуккæгтæ берæ хæттити фæссурдтонцæ сæ гъæуæй тухгæнгути.
Гъæуæн æ цæгат фарс Къулдунбæл ес устур уæлмæрдтæ, уоми ба раги кæддæр арæзт æрцудæй фараст обаййи (сæ еу — мæсуги хузæн), уæдта хецæнæй еу цирт. Еци обæйттæ æма цирти ке мæрдтæ æвæрд æнцæ, уой ба абони бæлвурдæй некема зонуй. Гъæуи кæрæнтти адтæй [[Уацилла|Уацелла]] æма [[Елиа
Къæмунти гъæуи дæр рагæй фæстæмæ [[Алантæ|аланти]] байзайæггæгтæ ке цардæнцæ, еци гъуддаг ахургæндтæ раги исбæрæг кодтонцæ. Уоми цæргæй гъæуккæгтæ берæ зиндзийнæдтæ бавзурстонцæ, сæ царди дæргъи сæбæл æрцæуидæ лæгъуз цаутæ дæр. Лæбурдтонцæ сæмæ æндæр бæститæй æрбацæуæг тухгæнгутæ, [[
Цубур загъдæй, Къæмунти гъæуи рагон цæргутæ дæр иннæ хуæнхаг гъæути цæргути хузæн æвзурстонцæ зин цард, берæ рæстæгути сæ бон не ’ссæй сæ царди уавæртæ фæххуæздæр кæнун.<ref name=":0">''Гецати Афæхъо.'' Дигори коми муггæгти равзурд. — Дзæуæгигъæу: Алания, 1999. — Ф. 316—317.</ref>
Рæнхъ 76:
== Мыггæгтæ ==
Кæд Къæмунти гъæуи цæргутæ зин цард кодтонцæ, берæ гъуддæгтæй тухстæнцæ, сæ царди уавæртæ лæгъуз адтæнцæ, уæддæр сæхе нæ бауагътонцæ фесафун. Цæргутæ еуæй-еу хатт фæффулдæр уиуонцæ, кæми ба сæ нимæдзæ фæмминкъийдæр уидæ. Куд исбæрæг æй, уомæ гæсгæ нæудæсæймаг æноси кæронæй нурмæ Къæмунти гъæуи цардæнцæ муггæгтæ: [[Атайтæ]], [[Баситæ]], [[Бекмæрзтæ]], [[Бытъæтæ]], [[Болæттæ]], [[Бозуртæ]], [[Гæвдынтæ]], [[Гæбутæ]], [[Гибылтæ]], [[Гъæргинтæ]], [[Дзабайтæ]], [[Дзæукъатæ]], [[Дзидзойтæ]], [[Дзылыхтæ]], [[Легкойтæ]], [[Магатæ]], [[Мамукъатæ]], [[Мæрзатæ]], [[Тахохтæ]], [[Тобойтæ]], [[Хутъитæ]], [[Хъаратæ]], [[Цопантæ]], [[Бутатæ]], [[Чехойтæ]], [[Чекойтæ]], [[Хъулатæ]], [[Себеттæ]], [[Магкатæ]], [[Хаматæ]].<ref name=":0" /><ref>Гаглойты Зинæ. Ирон мыггæгтæ: Дзæуджыхъæу: Ир, 2005, 242 ф.</ref>
== Къамтæ ==
<gallery mode="nolines">
File:Аул Комунта.jpg||''Липовой Иван'' ([[1890-тæ]])
File:Щебровский — Камунта.jpg|''Щебровский Константин'' ([[1901]]–[[1915]])
</gallery>
== Фиппаинæгтæ ==
| |||