Википеди

Бетховен, Людвиг ван: различия между версиями

Интерактивная навигация по истории
← Зæронддæр ивдФæстæдæр ивд →
Содержимое удалено Содержимое добавлено
ВизуальныйВики-текст
Нет описания правки
Нет описания правки
Рæнхъ 1:
[[Ныв:Beethoven.jpg|right|thumb|Бетховен, [[Йозеф Карл Штилер]]ы ныв, 1820-æм аз]]
'''Лю́двиг ван Бетхо́вен''' ({{lang-de|Ludwig van Beethoven}}, [ˈluːtvɪç fan ˈbeːt.hoːfən], (16 декабыры райгуырдис [[1770-æм аз]]ы азы,16 декабры [[Бонн]]ы, [[Вестфали]]йы – 26 мартъиамардис [[1827-æм аз]],ы 26 мартъийы [[Венæ]]йы, [[Австри]]йы эрцгерцогад) –у немыцаг композитæркомпозитор æмæ пианист, «[[Венаг классикон скъола|Венаг классикон скъолайы]]» минæвар.
Бетховен у ныгуылæн классикон скъолайы дæгъæлон фигурæ классицизм æмæ романтизмы периодты ‘хсæн, дунейы æппæты аргъуцаккаг æмæ арæхдæр цæгъдынмæ 'ххæстгæнæн композитортæн сæ иу. Фыста йæ рæстæджы уæвæг алы жанры дæр, уыдонмæ бафтаугæ оперæ, музикæ драмон спектакылтæм, зæлхорон уацмыстæ. ▼
Йæ аивбаззады алкæмæй нысанджындæртыл нымад цæуынц инструменталон сфæлдыстæдтæ: [[фортепиано]]н, [[хъисынфæндыр]]он æмæ [[виалæнчел]]он [[сонатæ]]тæ, фортепианойы æмæ хъисвæндыры (скрипкæ?) концерттæ, [[квартет]]тæ, [[увертурæ]]тæ, [[симфони]]тæ. Бетховены сфæлдыстат стыр тæфаг скодта [[XIX]] æмæ [[XX]] æнусты симфонизмыл.▼
== Цардафыст ==▼
 
▲Бетховен у ныгуылæн классикон скъолайы дæгъæлон фигурæ классицизм æмæ романтизмы периодты ‘хсæн’хсæн, дунейы æппæты аргъуцаккаг æмæ арæхдæр цæгъдынмæ 'ххæстгæнæн’ххæстгæнæн композитортæн сæ иу. Фыста йæ рæстæджы уæвæг алы жанры дæр, уыдонмæ бафтаугæ оперæ, музикæ драмон спектакылтæм, зæлхорон уацмыстæ.
▲Йæ аивбаззады алкæмæй нысанджындæртыл нымад цæуынц инструменталон сфæлдыстæдтæ: [[фортепиано]]н, [[хъисынфæндыр]]он æмæ [[виалæнчел]]он [[сонатæ]]тæ, фортепианойы æмæ хъисвæндыры (скрипкæ?)скрипкæйы концерттæ, [[квартет]]тæ, [[увертурæ]]тæ, [[симфони]]тæ. Бетховены сфæлдыстат стыр тæфаг скодта [[XIX]] æмæ [[XX]] æнусты симфонизмыл.
 
▲== Цардафыст ==
=== Равзард ===
Людвиг ван Бетховен райгуырд 16 декабыры [[1770-æм аз]]ы [[Бонн]]ы, аргъуыд 17 декабыры 1770-æм азы, Сыгъдæг Ремигийы католикон аргъуаны.
Йæ фыд, Иоганн Бетховен ([[1740]]-[[1792]]) уыди зарæггæнæг, [[тенор]], галуанмæхау [[капеллæ]]йы. Мад, Мариа-Магдалинæ, чызгæй Кеверих ([[1748]]-[[1787]]), уыди галуанмæхау шеф-повæры чызг Кобленцы. Ракуырдæ сты [[1767]] азы.
 
Йæ фыдыфыд Людвиг (1712-1773), уый дæр уыцы капеллæйы зарыд тенорæй, стæй сси [[капеллæгæс (капельмейстер)]]. Уый уыди [[Мехеленæ]]й, Хуссар [[Нидерландтæ|Нидерландты]], æмæ уырдыгæй хæссы разæфтуан «ван» йæ мыггагымыггаджы размæ.
 
=== Рагдзард ===
Гыццыл Людвигæй йæ фыд дыккаг [[Моцарт]] саразынмæ хъавыди æмæ йæ йæхæдæг райдыдта скрипкæ æмæ клавесиныл цæгъдын ахуыркæнын. 1778 азы Кёльны скондæуыд лæппуйы фыццаг ралæуд. Фæлæ диссаджы-сæрæн сывæллон не сси æмæ йæ йæ фыд бафæдзæхста йæ коллегатыл. Сæ иу æй ахуыр кодта органыл цагъдыл, иннæ та –— скрипкæйыл.
 
1780 азы Боннмæ æрцыди органист æмæ композитæр Кристиан Готлоб Нефе æмæ уый сси Бетховены æцæг ахуыргæнæг. Нефе йæ ‘виппайд’виппайд бамбæрста æмæ лæппумæ курдиат ис, уый. Базонгæ йæ кодта Бахы «Рæст темпæвæрд клавиримæ» æмæ Генделы сфæлдыстадимæ, æмæ ма хистæр æмдуггæгты: Ф.Е.Бахы, [[Гайдыны]] æмæ [[Моцарты]]. Нефейы фæрцы ма рухс федта Бетховены фыццаг уацмыс – вариацитæ Дресслеры маршы темæйыл. Гъеуæд Людвигыл цыди 12 азы æмæ куыста галуанмæхау органисты æххуысгæнæгæй.
 
Бетховенты фыдыфыд куы фæхъуыди, уæд бинонты уавæр фефзæрдæри. Людвигы бахъуыд йе скъола ныууадзын, фæлæ латинаг æвзаг базыдта, ахуыр кодта итайлаг, францаг æмæ ма бирæ чингуытæ дæр касти. Фæстæдæр, куы фæас ис, уæд йæ фыстæгты иуы раргом кодта:
«Нæй ахæм уацмыс, кæцы мын уыдаид фыр ахуыргонд; æппындæр мæхицæй зондджын равдисынмæ нæ фæнд кæнын, зæгъгæ, фæлæ-иу мæ гыццылæй фæстæмæ фæндыд алы дуджы хуыздæр æмæ куырыхондæр адæмы мидапп бамбарын».
 
Бетховены уарзондæр фыссæгтæ уыдысты раггрекъаграгон грекъаг [[Гомер]] æмæ [[Плутарх]], англисаг драмæтург [[Шекспир]], гермайнаг поэттæ [[Гёте]] æмæ [[Шиллер]].
Уыцы рæстæджы Людвиг райдыдта музикæ фыссын, фæлæ цæ мыхуыр кæнынмæ нæ тагъд кодта. Бонны цытæ сфæлдыста, уыдонæн сæ фылдæр дыккагæй рагуыст баййæфтой фæстæдæр.
 
Йæ лæппу-карæй ма баззади æртæ саби-сонатæтæ æмæ цалдæр зарæджы, семæ «Зæххы ‘хсæрæг’хсæрæг».
1787 азы Венæмæ ныххæццæ ис Бетховен æмæ йын Моцарт йæ импровизаци куы фехъуыста, уæд дзы хъæрæй сивæрзти: «Йæхиуыл алкæйдæр сдзурын кæнын кæндзæн!», зæгъгæ.
 
[[Категори:Музыканттæ алфавитмæ гæсгæ]]
[[Категори:Композитортæ алфавитмæ гæсгæ]]
Ист æрцыд "https://os.wikipedia.org/wiki/Бетховен,_Людвиг_ван"-æй