Сау бæрæджы дзуар

Сау бæрæджы дзуар – къæрныхты æмæ абырджыты бардуаг ирон мифологийы. Куыд дзурынц, афтæмæй Сау бæрæджы дзуар кæддæриддæр сау бæхыл æмæ сау дарæсы вæййы, давынмæ æмæ стигъынмæ цы фыдгæнджытæ фæцæуы, уыдон разæй. Сау бæрæджы дзуар кадджыты æвдыст цауы, куыд Уастырджийы антипод, афтæ, хицæн вариантты та – холыдзуан æхсæвдзу бирæгъты бардуагæй. Сау бæрæджы дзуар Уæлладжыры комы йеддæмæ никуы кувынц, Бызмæ хæстæг йæ номыл ис хъæды къох. Куыд дзырдтой, афтæмæй уыцы къохы йæ бон бамбæхсын уыдис алы фыдгæнæгæн дæр. Иуæй-иу таурæгътæм гæсгæ Сау барæджы къох уыдис фæрныджы дзуары бадæн дæр. Фæрныджы дзуары та нымадтой æппæт фыдгæнджыты, суанг марджыты бардуагыл дæр. Бызы хъæуы-иу алы уалдзæг дæр Сау барæджы номыл уыдис бæрæгбон, алы хæдзары дæр æргæвстой нæл фыс, хъæугуывдæн та – æхсæны фæрæзтæй æлхæд гал, стыр цæджджинæгты æхсыстой бæгæны, уагътой арахъхъ. Куывдмæ-иу æрцыдысты хæстæджытæ æмæ хъæуæй æндæр рæттæм алидзæг адæм. Бæрæгбон-иу ахаста иу цалдæр боны. Сау бæрæджы дзуар ХVII-ХVIII æн. райдианæй фæстæдæр нæ фæзындаид, ома йæ фæзынд ын ахæссæн ис иры мыггæгты ‘хсæн тохы дугмæ, тæлæт-ныббырстытæ сабыргай æфтиаджы ахсджиаг фæрæз куы сысты, уыцы заманмæ. Къæрныхтæн æмæ абырджытæн уыдис сæхи æвзаг – «Абырджыты æвзаг».