Википеди

Чакобса: различия между версиями

Интерактивная навигация по истории
Фæстæдæр ивд →
Содержимое удалено Содержимое добавлено
ВизуальныйВики-текст
Sawbaræg (ныхас | бавæрд)
454 правки
Ног фарс, йæ код райдайы афтæ: «'''Чакобса''' уыдис Цæгат-Ныгуылæн Кавказы парахатгонд сусæг æвзаг, пайда уымæй кодтой Кæсгон (Черкесаг) адæм. Уыдис ирон цуанон æвзаг æмæ абырджыты æвзагтæн сæ кæсгон эквивалент. 18-æм æнусы бæлццон Якоб Рейнеггс фысста Ныгуылæн Кавк...»
 
Нет описания правки
Рæнхъ 1:
'''Чакобса''' уыдис Цæгат-Ныгуылæн Кавказы парахатгонд [[сусæг æвзаг]], пайда уымæй кодтой Кæсгонкæсгон (Черкесагчеркесаг) адæм. Уыдис ирон [[цуанон æвзаг]] æмæ [[абырджыты æвзаг|абырджыты]]тæн æвзæгтæн сæ кæсгон эквивалент.
 
18-æмXVIII æнусы бæлццон Якоб Рейнеггс фысстафыста Ныгуылæн Кавказы парахатгонд æвзаг Сиковширы тыххæй ({{lang-en|Sikowschir}}), æмæ дзы 18 ныхасы уымæй рафысста: Paphle 'цæст', Brugg 'сæр', Baetāŏ 'хъус', Wũp 'топп', Kaepe 'бæх', Ptschakoaentsche 'теуа', Ptschakokaff 'хъуг', Tkemeschae 'сагъ', Fogabbe 'фыс', Naeghune 'арт', Scheghs 'дон', Uppe 'сылгоймаг', Aelewsae 'саби', Paschae 'æхца', Naekuschae 'дзул', Schuwghae 'пæлæз', Schufae 'къумбил' and Tewrettgllo 'давын'.<ref>Schröder, Friedrich Enoch, ed. (1796). Dr. Jacob Reineggs (...) Allgemeine historisch-topographische Beschreibung des Kaukasus. Gerstenberg und Dittmar. p. 248. </ref>
 
Зындгонд америкæйæг лингвист, Кавказы æвзагтыл специалист [[Джон Коларуссо]] куыд фыссы, афтæмæй уыцы æвзагæн йе 'ндæр ном уыдис Шиквошир ({{lang-en|shikwoshir}}), уымæй пайда кодтой кæсгон уæллæг къласы адæм — æлдæрттæ æмæ уæздæттæ — æмæ йæ мидис уыд фонемæты ивддзинады æмæ ныхæсты рад хæццæ кæныны.<ref>Colarusso, John (1988). "1, note 3". The Northwest Caucasian Languages: A Phonological Survey (Jan 21, 2014 ed.). Routledge. p. 11.</ref>
 
Уыцы æвзагыл фысста зындгонд немыцаг бæлццон, ориенталист [[Юлиус Генрих Клапрот]] дæр. Уый йæ 1807-1808 Кавказы балцы уæвгæйæ куыд фыста, афтæ-иу Кæсгонкæсгон адæм сæ балцтæм цæугæйæ пайда кодтой цалдæр сусæг æвзагтæй, сæ иу хуындис Чакобзе''шакобше'', иннæ та Фарщибзе''фаршибзе''. Сæ фыццаг, Клапротмæ гæсгæ, кæсгон æвзагмæ ницы бар дары, фæлæ йæхæдæг уымæй ницы ныхæстæ зоны. Сæ дыккаг та аразт у "ри", "фе" æмæ æндæр фонемæтæ кæсгон æвзагмæ тъыссынæй: афтæ кæсгон schah "сæр" æмæ tdl'e "къах" сысты дзы "irisch'chari" æмæ "arukqari".<ref> Klaproth, Heinrich Julius (1812). Reise in den Kaukasus und nach Georgien unternommen in den Jahren 1807 und 1808 (...). I. Halle and Berlin: Buchhandlungen des Hallischen Waisenhauses. pp. 588–589. </ref>
 
Йæ чиныг "Кавказы дыууæдæс сусæджы" фыссæг Лео Нуссимбаум фыссы сусæг æвзаг Чакобсайыл, галуанты æмæ абырджыты фидæрты кæйыл дзырдтой, ахæмыл, æмæ дæтты цалдæр ныхасы уыцы æвзагæй, уыдонæй йеддæмæ зонынадæн иу дæр зонгæ кæй нæу, уый зæгъгæйæ: shapaka 'бæх', amafa 'туг', ami 'дон', asaz 'топп', and ashopshka 'тæппуд'.<ref>Essad Bey (1931). Twelve Secrets of the Caucasus. Nash & Grayson. p. 16. </ref>
 
Америкæйæг фыссæг-фантаст [[Фрэнк Герберт]] йæ чиныг «Дюнæ» фыссгæйæфысгæйæ, æндæр митæй йеддæмæ, удцырын кодта Кавказы культурæйæ дæр: афтæ йæ чиныджы ис рагон сусæг æвзаг Чакобсачакобса, æрмæст уæздæттæ, сусæг ордентæ æмæ Арракисы[[Арракис]]ы цæрджытæ кæй зонынц, ахæм.<ref>Collins, Will (September 16, 2017). "The Secret History of Dune". Los Angeles Review of Books. </ref>
 
== Фиппаинæгтæ ==
Ист æрцыд "https://os.wikipedia.org/wiki/Чакобса"-æй