Цæхæра: различия между версиями

Содержимое удалено Содержимое добавлено
ч Сырх цæхæра хаст æрцыд Цæхæра, зæгъгæ, ахæм фарсмæ: Аермаест сырх нае ваеййы
Нет описания правки
Рæнхъ 1:
[[Ныв:Beets produce-1.jpg|thumb|250px|Сырх цæхæра дуканийы тæрхагыл]]
'''Сырх цæхæраЦæхæра''' у адæмы уарзондæр хæринæгтæй иу. Аргъ та йын уымæн кæнынц, æмæ хъæздыг у [[урсаг|урсæгтæ]], [[углевод|углеводтæ]] æмæ [[аскорбины туагад|аскорбины туагадæй]]. Бирæ дзы ис æнæмæнгхъæугæ минералон цæххытæ: [[калий]], [[кальций]], [[натрий]], [[фосфор]], [[марганец]], [[æфсæйнаг]], [[йод]], [[кобальт]].
 
Амонынц æй, йæ [[туджы æлхъывдад]] бæрзонд кæмæн у, йæ нервыты[[нерв]]ыты аххосæй мæстыгæр чи у, йæ [[рæуджытæ]] сахъат кæмæн сты, уыдонæн. Дзæбæх дзы кæнынц сæкæрниз, тынг нард рынчынтæ. Базеды низæй чи сæйы, уымæн йæ, ''щитовидная железа'' кæй хонынц, уый активон куыст фæсабырдæр кæны. Цæхæра æнæмæнгхъæугæ хæринаг у, йæ гуыбын кæмæн фæхус вæййы, уымæн. Æхсæрдæсæм æнусы йæ нæ рагфыдæлтæ [[Греци|бердзенты бæстæйæ]] куы æрбаластой, уæдæй абонмæ дзы адæм пайда кæнынц, куыд хæрзад халсарæй. Хæрынц æй доны, духовкæйы фыхæй. Кæнынц дзы [[борщ]] æмæ [[окрошкæ]]. Цæхджын æй кæнынц хибарæй, фæлæ [[цывзы]]йы цъæрттимæ та у уæлдай хæрзаддæр. Нæ разагъды бæркадкъух æфсинтæ йын йæ сыфтæй [[цæхæраджын|чъиритæ]] куы ракæнынц, уыдонæн та дзы æмбал нæй.
 
Сырх цæхæрамæ ма ис иу диссаджы миниуæг. Дохтыртæ йæ амонынц æвзæр рæсыдтытæй (рак) рынчынтæн дзæбæх кæнынæн æмæ сæ не ’руадзынмæ.
Сырх цæхæрамæ ма ис иу диссаджы миниуæг. Дохтыртæ йæ амонынц æвзæр рæсыдтытæй (рак) рынчынтæн дзæбæх кæнынæн æмæ сæ не руадзынмæ. Цæхæрайы дон у, ракы ныхмæ дæ буар йæхæдæг йæхи хъæхъхъæны, уый базонынæн æрдзон индикатор. Ставд тъæнгты микрофлорæ куыд æмбæлы, ахæм уавæры куы нæ уа, ракæй хъахъхъæнинаг тыхтæ лæмæгъ куы уой, уæд цæхæрайы дон бануазыны фæстæ, доны хуыпп свæййы сырхбын. Уый та уымæн, æмæ ставд тъæнгты нымбырд вæййынц алыхуызон шлактæ æмæ æппæрццæгты къуыбæрттæ, [[дзидза]] æмæ [[æхсыры продукттæ]] дзы тайын нæ, фæлæ æмбийын райдайынц. Фехæлы [[витамин]]ты къорды куыст, фæзыны дзы [[канцероген]], уымæй та — рак.
 
== Сæкæры цæхæра ==
Цæхæрайы сæрмагонд хуызтæй чындæуы [[сæкæр]].
 
=== Сæкæры цæхæрайы тыллæг бæстæтæм гæсгæ ===
{| border="1" cellpadding="3" cellspacing="0" align="center"
|-----
| colspan="6" align="center" bgcolor=#DDFFDD |
'''2003-2004 нымæцтæ'''<br /> <small>ИНО-йы FAOSTAT-мæ гæсгæ </small>
|-----
| [[Франц]]||29358296||13 %||29419000||12 %
|------
| [[АИШ]]||27744430||12 %||27002350||11 %
|------
| [[Герман]]||23756060||10 %||25486732||11 %
|------
| [[Уæрæсе]]||19383640||8 %||18500000||8 %
|------
| [[Турк]]||12622900||5 %||13965000||6 %
|------
| [[Украинæ]]||13392000||6 %||13660000||6 %
|------
| [[Польшæ]]||11739509||5 %||11471800||5 %
|------
| [[Итали]]||9726000||4 %||10000000||4 %
|------
| Æндæр бæстæтæ||85113483||37 %||88344480||37 %
|-----
| '''Æдæппæт'''||'''232836318'''||100 %||'''237849362'''||100 %
|}
 
{{Рæстдзинад}}
Строка 9 ⟶ 40 :
[[Категори:Хæринаг]]
[[Категори:Зайæгойтæ]]
 
[[en:Beet]]
[[es:Beta vulgaris]]
[[eo:Ruĝa beto]]
[[fr:Betterave]]
[[it:Barbabietola]]
[[lb:Rout Rommel]]
[[nl:Biet]]
[[pl:Burak zwyczajny]]
[[pt:Beterraba]]
[[ru:Свёкла]]
[[sk:Repa obyčajná]]