Айларты Харитоны фырт Измаил (райгуырдис Хъæдысæры 1924-æм азы 22 августы — амардис 2018-æм азы 14 декабры) у ирон поэт æмæ прозаик, Цæгат Ирыстоны культурæйы сгуыхт кусæг. Айларты Измаилы стырдæр уацмыс роман «Мамысоны æфцæгыл» у йæ райгуырæн бынаты тыххæй.

Айларты Измаил
Райгуырды датæ 1924-æм азы 22 августы(1924-08-22)
Райгуырæны бынат
Мæлæты бон 2018-æм азы 14 декабры(2018-12-14) (94 азы)
Æмбæстонад (дæлхицауад)
Архайды хуыз поэт
Сфæлдыстады азтæ 1965
Уацмысты æвзаг ирон

Цардафыст ивын

Измаил райгуырд зæхкусæг бинонты астæу 1924-æм азы 22 августы Хуссар Ирыстоны Дзауы районы Хъæдысæры хъæуы. Айларты Измаилы фыд Дзаххотт (йæ аргъуыды ном Харитон) райгуырд Хъæдысæры 1887-æм азы. Измаилы мад Челдыты Мелыкъо амард 73-азыкконæй. Йæ фыдымад Чабæ уыди Нузалы цæрæг Хаситы чызг[1].

1936 азы Измаил ацахуыр кодта чысыл рæстæг Мамысоны комы Калачы хъæуы райдайæн скъолайы 4-æм къласы. 1937 азы ахуыр кæнын райдыдта Цæгат Ирыстоны Æрыдоны районы Кировыхъæуы астæуккаг скъолайы фæндзæм къласы æмæ 1941 азы каст фæци аст къласы программæ. Фыдыбæстæйы Стыр хæст кæй райдыдта, уый аххосæй та йын ам дæр дарддæр йæ ахуыр ахæццæ кæныны фадат нал уыди.

Измаил æмдзæвгæтæ фыссын райдыдта Кировыхъæуы скъолайы 1938 азы. 1940 азы фыццаг хатт Æрыдоны районы газеты мыхуыргонд æрцыдысты Измаилы дыууæ æмдзæвгæйы æмæ йын ныфсы хос фесты.

Фыдыбæсты Стыр хæсты райдайæн бонтæ Измаилы æрыййæфтой Хъæдысæры. Дыууæ азы бакуыста Мамысоны æфцæгыл æфсæддон фæндаг аразджытимæ — цалцæггæнджытимæ, уый фæстæ уыд хыгъдхæссæг «Сталины номыл» колхозæн. 1945-1949 азты куыста йæ райгуырæн хъæуы скъолайы ахуыргæнæгæй.

1949 азы бацыд Цæгат Ирыстоны педагогон институты историон-филологон факультетмæ æмæ йæ каст фæци 1953 азы сырх дипломимæ[2].

Фиппаинæгтæ ивын

  1. Айларты Измаил. Мæ цардвæндаг. Журнал «Мах дуг», 2014 аз, №8, 18-æм фарс
  2. Дзугаты-Мурасты Р. Удварны стъæлфæнтæ: Публицистикæ. 1-аг чиныг — Дзæуджыхъæу, 2020. — 308 ф.

Æддаг æрмæг ивын