Новопа́вловск (уырыс. Новопавловск) у сахар Стъараполы крайы[2]. Уый у Кировы районы (сахары зылды) административон центр.

Сахар
Новопавловск
уырыс. Новопавловск
Тырыса Герб
Тырыса Герб
43°57′49″ с. ш. 43°38′22″ в. д.HGЯO
Паддзахад Уæрæсе Уæрæсе
Федерацийы субъект Стъараполы край
Сахары зылд Кировы район
Истори æмæ географи
Бындурæвæрд 1777
Раздæры нæмттæ 1981 азы агъоммæ — Новопавловская
Сахар кæдæй 1981
Фæзуат 19 км²
Центры бæрзæнд 330 м
Сахатон таг UTC+3:00
Цæрджытæ
Цæрджытæ 20 595[1] адæймаджы (2023)
Цифрон идентификатортæ
Телефонон код +7 87938
Посты индекстæ 357300, 357301, 357302
Новопавловск (Уæрæсе)
Новопавловск (Стъараполы край)
ВикиКъæбицы логотип Викикъæбицы медиа

Сахарæн йæ бындур æвæрд æрцыдис 1777-æм азы 18 сентябры, Сыгъдæг Павелы кадæн ног фидар аразын куы байдыдтой Хъуырæйы рахиз былыл, уæд[3][4][5].

Сахары ис культурæйы галуан, библиотекæ, поликлиникæ, цыппар астæуккаг скъолайы, иннæ алыхуызон инфраструктурон объекттæ.

Номы æндæр формæтæ

ивын
  • Ново-Павловкæ,
  • Ново-Павловская[2].

Географион уавæр

ивын

Сахар æрбынат кодта Хъуырæйы доны галиу былыл Кæсгон быдыры[5], Кæсæг-Балхъары арæнмæ ’ввæхс. У районы астæу. Край центрмæ ардыгæй ис 258 км[6].

Новопавловскы мидæг ис æфсæнвæндагон станцæ — Аполлонская, Гуым (Георгиевск) æмæ Прохладнæ чи бæтты, уыцы æфсæнвæндагыл.

Новопавловскæй чысыл дарддæр Горнозаводскæйы ’рдæм Хъуырæйы галиу фарсыл ис зоологион заказник «Кировский»[7].

Боныхъæд

ивын

Сахары рæстæмбис температурæ у +12 °С. Боныхъæд у хусхæссæг.

Истори

ивын

1777 азы 18 сентябры Хъуырæйы галиу фарсыл аразын байдыдтой Сыгъдæг Павелы кадæн фидар, уый сси Азов-Мæздæджы фидаргонд хаххæн йæ дыккаг фидар. Арæзтадыл архайдтой Владимиры драгунты полкъ, Волгæйы æмæ Хопёры хъазахъхъ[3][8]. Фидары цур уыдис цæрæнран Правобережное, кæцыйы цардысты Яикæй лыгъд хъазахъхъæгтæ[3][4][8]. Уымæ бафтыдтой ног цæрæнран дæр, станицæ Павловская (ныртæккæ Старопавловская)[9].

1829-æм азы станицæ æндæр ранмæ рахастой, Азов-Мæздæджы хахх куы нал хъуыди, уæд. 1870-æм азæй ацы станицæ хонынц Старопавловская. 1848-æм азы та станицæй раздæры бынаты фæзындис станицæ Новопавловская, æрцæрын дзы кодтой Воронежы, Полтавæйы æмæ Харьковы губернæтæй ласт адæм.

XIX æнусы кæрон энциклопедион дзырдуат афтæ афыссы станицæ:

«Новопавловская — станица Терской области, Пятигорского отдела; дворов 396, жителей 3 062; церковь, школа, торговых заведений 7, мельниц 6, промышленных заведений 5; базары через неделю[10].»

1981-æм азы станицæ Новопавловская райста сахары статус, æмæ йæ хонын байдыдтой Новопавловск[4].

Цæрджытæ

ивын

Сахары цæрынц 26 мин адæймагæй фылдæр. Сæ адæмы хаттмæ гæсгæ сæ фылдæр хай сты уырыссæгтæ:

Адæмыхатт Нымæц Процент
Уырыссæгтæ 21 911 82,49
Цигайнæгтæ 1696 6,39
Сомихæгтæ 1396 5,26
Украинæгтæ 288 1,08
Æндæр 1271 4,79
Æдæппæт 26 562 100,00

Фиппаинæгтæ

ивын
  1. Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2023 года
  2. 2,0 2,1 Реестр зарегистрированных в АГКГН географических названий объектов на 18/11/2011. Ставропольский край(недоступная ссылка). Датæ: 2020-æм азы 4 октябры. Архив 2021-æм азы 17 июны.
  3. 3,0 3,1 3,2 История. Официальный сайт администрации Кировского городского округа Ставропольского края. Датæ: 2019-æм азы 22 апрелы. Архив 2019-æм азы 22 апрелы.
  4. 4,0 4,1 4,2 Новопавловск // Большая российская энциклопедия : [в 35 т.] / гл. ред. Ю. С. Осипов. — М. : Большая российская энциклопедия, 2004—2017.
  5. 5,0 5,1 Новопавловск // Энциклопедический словарь Ставропольского края / Е. А. Абулова и др. ; гл. ред. : доктор социологических наук, профессор В. А. Шаповалов ; рецензенты: академик РАН Ю. А. Поляков, доктор исторических наук, профессор О. Г. Малышева. — Ставрополь : Изд-во СГУ, 2006. — С. 164.
  6. Город Новопавловск(недоступная ссылка). Официальный сайт администрации Кировского района Ставропольского края. Датæ: 2020-æм азы 4 октябры. Архив 2020-æм азы 3 майы.
  7. Кировский // Энциклопедический словарь Ставропольского края / Е. А. Абулова и др. ; гл. ред. : доктор социологических наук, профессор В. А. Шаповалов ; рецензенты: академик РАН Ю. А. Поляков, доктор исторических наук, профессор О. Г. Малышева. — Ставрополь : Изд-во СГУ, 2006. — С. 164. — 458 с.
  8. 8,0 8,1 К 240-летию Азово-Моздокской оборонительной линии. Сайт комитета Ставропольского края по делам национальностей и казачества. Датæ: 2019-æм азы 24 апрелы. Архив 2019-æм азы 24 апрелы.
  9. Административно-территориальное устройство Ставрополья с конца XVIII века по 1920 год : [арх. 23 октябры 2018] / Г. А. Никитенко (ответственный составитель), Е. Б. Громова, М. И. Кривнева ; Комитет Ставропольского края по делам архивов, Государственный архив Ставропольского края. — Ставрополь, 2008. — 705 с.
  10. Новопавловская // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.