Социалон амалхъомад Уæрæсейы: различия между версиями

Содержимое удалено Содержимое добавлено
Dziglo (ныхас | бавæрд)
Растфыссынады æмæ грамматикæйы рæдыдтæ сраст кодтон.
Нет описания правки
Рæнхъ 1:
2015 азмæ '''[[социалон амалхъомад]] Уæрæсейы,''' иннæ раздзог бæстæтимæ абаргæйæ, ацы облæсты ис гуырдзон уавæры куыд теоретикон, афтæ практикон пъланы дæр.
 
Паддзахадон æххуыс социалон амалхъомадæн классикон уæрæх æмбарынады [[Уæрæсе]]йы нæй нæдæр закъондæттæг, нæдæр æххæстгæнæг æгъдауы мидæг.
 
Уæрæсейы социалон амалхъомады уидæгтæ цæуынц арф историйы, нырыккон уæрæсейаг историйы ис цалдæр зынгæ проекты, фæлæ цæ, кæй зæгъын æй хъæуы, стыр æнтыстдзинæдтæй, архайды масштабæй æмæ фæлтæрд парахат кæнынæй раппæлæн нæй.
Рæнхъ 16:
 
Иннæтæ дызæрдыг кæнынц социалон амалхъомады традицион «классикон» проекты актуалондзинадыл.
Афтæмæй [[Паддзахадон Думæйыдумæ|Паддзахадон Думæ]]йы спикеры æххуысгæнæг [[Виталий Калинин]] зæгъы<ref name="msp" />:
 
{{цитатæ|[[Grameen Bank|Банк Grameen]] [[Бангладешы]] – о. Уæрæсейы социалон амалхъомады нæй проекттæ микрофинансгæнæн сферæйы}}
Уымæй карздæр аргъ скодта Николай Николаев проект «Опора России»-йæн, кæцы 2006-æм азы райста [[Нобелы преми|Нобелы сабырдзинады преми]] , Уæрæсейы реалитæм амонгæйæ<ref name="msp" />:
 
{{цитатæ|Grameen социалон куыстуатыл нæ нымайын. Уый ссардта йæ къуск, цæмæй уæй кæна продукт æмæ æхца уæй кæныны механизм бангладешаг фæллойгæнджытæн. Уымæй мæгуырдзинад нæ фæкъаддæр ис. Банк цы ратта, фæстæмæ уымæй фылдæр исы. Æхцатæ æрмæст амалхъомады архайдæн нæ дæттынц. Хуымæтæг къусчы продукт. Ис æй социалон инжинирингмæ бахæссыны гæнæн.}}
 
Уæддæр микрофинансгæнæнадмикрофинансгæнынад ары йæхицæн æххуыс, зæгъæм, регионты минæвæрттæй.
Уымæй уæлдай ма, специалисттæ фиппайынц уæрæсейаг «социалон амалхъомадгæнджытæ» сæхи стæм хатт хонынц сæхи уыцы дзырдбастæй<ref name="msp" />. Уæрæсейы бирæтæ дарддæр нымайынц социалон бизнес хæрзгæнæгдзинадыл.
 
Рæнхъ 33:
2015 азмæ УФ Закъондæттынады нæй хицæн æмбарадон хай социалон амалхъомады тыххæй<ref name="msp" />, нæй дзы фаг закъондæттæн быдур, кæцы бараст кодтаид социалон амалхъомады фарстатæ, фæхуымæтæгдæр кодтаид арæзтад æмæ фæкъаддæр кодтаид налогты æгъдау социалон амалхъомадгæнджытæн.
 
Фыццаг æмæ иунæг социалон амалхъомады закъондæттæн бæрæггæнæн, кæцы и 2015-æм азы райдианмæ, ис [[Уæрæсейы эконимикæйы райрæзты Министрадыминистрад]]ы приказы (социалон амалхъомады тыххæй бæрцты автортæн сæ иу у эконимикæйы райрæзты Министрады Департаменты директор Наталья Ларионова 2013 азы 24 апрелæй №220 (раздæр - №223)
{{Цитатæ|УФ субъекты конкурсон æвзæрст аразыны тыххæй, кæцыты бюджеттæн 2013-æм азы дæттынц субсидитæ федералон бюджетæй паддзахадон æххуысæн чысыл æмæ астæуккаг амалхъомадæн УФ субъекттæй», кæцыйæ ис спайда кæнæн æрмæст амонгæ Министрады хаххæй æххуыс исджытæн<ref name="minec.220" /><ref name="chaskor.ru.37198" />:}}
 
5.20.1 <…Социалон амалхъомад> у чысыл æмæ астæуккаг амалхъомады субъектты социалон бæрнон архайд, кæцыйæн йе `ргом арæзт у социалон проблемæты райхæлдмæ, уыдон нымæцы ахæм фадæттæ дæттын:
Строка 57 ⟶ 58 :
 
— мыхуыры периодикон æрмæджыты рауагъд æмæ ма ахуырад, зонад æмæ культурæимæ баст чингуыты продукции.
 
 
Ахæм тæрхон бакæсгæйæ, эксперттæ фиппайынц терминологийы æнæххæстдзинад æмæ закъондæттæн æххуысы нæуæвæн социалон амалхъомадæн йæ классикон æмбрынады<ref name="msp" />.
Рæнхъ 63:
Цæмæй хъалонæвæрды льготæтæ райсай, уæрæсейаг амалхъомадгæнджытæ арæхдæр пайда кæнынц алыхуызон формæтæй нæкоммерцион организацитæй (НКО), коммерционтæ та иууылдæр свæййынц чысыл æмæ астæуккаг амалхъомады субъекттæ (МСП), иумæйаг бындурыл архайгæйæ<ref name="msp" />.
 
2013-æм азы сентябры социалон политикæйы Федерацийы Советы Комитет бацæттæ кодта барастгæнинæгтæ законопроект « Цæрæгадæн социалон лæггæдтæ кæныны бындурты тыххæй» дыккаг æркастмæ, федералон закъондæттынадмæ терминтæ бахæсгæйæ: « социалон амалхъомадгæнæг» æмæ «социалон амалхъомад», фæлæ цæ уæддæр нæ айстой<ref name="chaskor.ru.37198" />.
 
2014-æм азы 16 октябры та ногæй афæлвæртой: [[Федералон Собранийыæмбырд|Федералон Æмбырд]]ы Уæллаг æмæ Быннаг палатæты парламентариты къордæй Паддзаходон Думæмæ бахастæуыд закъоны проект социалон амалхъомады тыххæй æмæ йæ æххуысы формæты тыххæй, фæлæ йæ нырма нæ айстой<ref name="zak.20141016" /><ref name="chaskor.ru.37198" />.
 
== Паддзахадон æмæ регионалон æххуыс ==
Рæнхъ 73:
Социалон амалхъомадгæнджыты системон æххуысдзинад фæндмæ гæсгæ цæуы регионалон хицауады уылты, социалон сферæйы инновациты Центрты ( арæзт сты Уæрæсейы эконимикæйы райрæзты Министрады Приказмæ гæсгæ №220 24.04.2013 азæй æмæ æхцайæ æввног кæны федералон бюджеты<ref name="economy.gov.ru.doc20130424_06" /> субсидиты хардзæй) æмæ субсидиты Уæрæсейы Федерацийы Хицауады Постановленийæ 23.08.2011 азæй №713 «Социалон здæхт нæкоммерцион организацитæн æххуысы фадат дæттыны тыххæй»<ref name="msp" />.
 
Зæгъæм, 2011-2013-æм азтæм Уæрæсейы эконимикæйы райрæзты Министрад социалон здæхт НКО-ты æххуысы мадзæлттæн бюджеты фæрæзтæй иумæйагæй рахицæн кодта 880 милуан сомы, уыдонæй 600 милуан регионалон бюджеттæн сибсидитæн, 132 милуаны æргом субсидитæн социалон здæхт НКО-тæн, 100 милуаны социалон здæхт НКО-ты кусджыты ахуырæн<ref name="msp" />.
 
2014-æм азмæ августы мæймæ Стратегион хъæппæристы агентады æмæ Уæрæсейы эконимикæйы райрæзты Министрады æххуысæй райдыдтой кусын 12 инновациты центры социалон сферæйы, фæлæ сæ куысты æнтыстдзинæдтæ, куыд æмбæлди, афтæ нæ айхъусын кодтой ахæм специализацийы рауагъдæдтæ<ref name="rg.ru.biznes" />.
Рæнхъ 79:
2015 азы бюджеты æвæрд ис 160 милуан сомы социалон лæггæдты сферæмæ хицæн инвесторты æрбафтауыны проекттæ субсиди кæнынæн. Афтæмæй кæцыдæр горæтон проекттæ эксперттæ фæнысан кодтой куыд æнтыстджынтæ.
 
[[Ярославлы областы|Ярославлы облæстыоблæст]]ы сарæзти Ярославлы регионалон æхсæнадон организаци «Социалон æмбæлады центр» (http://www.csp-yar.ru).
Центры хæслæвæрдтæй сæ иу у регионы НКО-ты архайдæн рæувадат уавæртæ аразын, хæрзвадат нормативон базæ саразгæйæ, хицауады æмæ æхсæнады ныхасы фæзуаты куыст сцырын кæнын, НКО-тæн хицæн [[ДзИФ]] саразын, æмæ ма ноджы æвæрцон æххуыс Ярославлы облæсты НКО-тæн<ref name="msp" />.
 
[[Череповец|Череповецы]]ы сахары хицауадæй [[Северсталь]]-имæ иумæ сарæзтæуыд НП «Сахар райтынгады агентад» ([http://www.agr-city.ru/ agr-city.ru]), кæцыйæн йæ архайды здæхтыттæй сæ иу ссисоциалон амалхъомадгæнджытæн æххуысдзинад: финансон, мулкъон, информацион-консультацион æмæ бизнес-ахуырад. Майы 2012-æм азы Агентад баиу кодта бадзырд Фонд «[[Нæ фидæн]]»-имæ, кæцыйæ Череповец сси Фонды регионалон æмбал [[Волгоградская область|Волгограды областыоблæст]]ы<ref name="msp" /> .
 
== Практикæ ==
Рæнхъ 94:
=== Инфраструктурон проекттæ ===
 
Сæйраг роль социалон амалхъомады аразæн, парахат æмæ æххуысдзинады хъазы [[Вагит АлекперовыАлекперов]]ы '''Фонд «[[Нæ фидæн]]»'''<ref name="msp" />. Фылдæр æххуыс кæны æхайы фæрæзтæй (æфстаутæ, гранттæ æмæ капиталы мидæг архайддзинад) æмæ консультацитæ дæттынæй (æргом консультацитæ, ахуырад, фæлтæрд баивдæн ахъазкæнынад, æндæр организицитимæ æмбæлгæ ахаст аразынад, социалон амалхъмадгæнджыты æмæ кондадты æмбæлад арæзтад)<ref name="msp" />.
Фонд дæтты æнæпроцентон æфстаутæ архайгæ бизнесæн 10 милуанæй дарддæр авд азмæ, 500 мины йæнгты райдайаг амалхъомадгæнджытæн<ref name="msp" />.
Æрвылаз Фонд фæдæтты премии «[[Импульс добра | Хæрзгæнæны импульс]]» социалон амалхъомады райрæзт æмæ размæцыды бавæрды тыххæй, ноджы фæаразы проектты конкурс «Социалон амалхъомадгæнæг». Фонд сарæзта æмæ ныр дæр хæцы дыууæ тематикон порталы: «Ног бизнес: социалон амалхъомад» ([http://www.nb-forum.ru nb-forum.ru]), кæцы хъусын кæны Уæрæсейы æмæ дунейы социалон кондадты æмæ амлхъомадгæнджыты æнтыстдзинæдтæ, æмæ «Социалон хъуыдыты банк» [http://www.bank.nb-forum.ru bank.nb-forum.ru]), кæцы йæ мидæг дары социалон кодадты идейæты информации, бантыстджын кæнæ æнтыстмæ цæттæ.
Фонд сарæзта æмæ ныр дæр хæцы дыууæ тематикон порталы: «Ног бизнес: социалон амалхъомад» ([http://www.nb-forum.ru nb-forum.ru]), кæцы хъусын кæны Уæрæсейы æмæ дунейы социалон кондадты æмæ амлхъомадгæнджыты æнтыстдзинæдтæ, æмæ «Социалон хъуыдыты банк» [http://www.bank.nb-forum.ru bank.nb-forum.ru]), кæцы йæ мидæг дары социалон кодадты идейæты информации, бантыстджын кæнæ æнтыстмæ цæттæ.
Алекперовы Фонд у социалон амалхъомады темæйы иртасæн сæйраг фæндхæссæг, зонадон æмæ æхсæнадон дискуситы æмæ закъæттæй дæрдтыл зилæнты организатор.
 
Строка 108 ⟶ 107 :
Дунейы сæйраг социалон амалхъмадгæнджытæн æххуысы Фонд «'''[[Ашока (фонд)|Ашока]]'''» (АИШ) Уæрæсейы зонгæ нæу, фæлæ уæрæсейаг социалон амалхъомадгæнджытæн сæ бон у сæ официалон сайты ([http://www.ashoka.org ashoka.org]) фæрцы семæ баиу уын<ref name="msp" />. Фонд дæтты финансон æххуыс, аразы тренингтæ, размæ кæны проекттæ æмæ цырын кæны информацион баивд<ref name="msp" />.
 
Компани [[Русал]] [[Дерипаска, Олег ВладимировичВладимиры фырт|Олега Дерипаски]] байгом кодта [[Красноярск|КрасноярсКрасноярсчы]]чы Уæрæсейы фыццаг '''[[Центр инноваций в социальной сфере (Русал)|Инновациты центр социалон сферæйы]]''', кæцыйæн йæ архайды здæхт у æрбафтауын ахæм адæмы, кæцытæ фæхæст сты амалхъомадыл, ноджы ма чысыл æмæ астуккаг бизнес æмæ социалон здæхт НКО-ты размонджыты, цæмæй баххуыс уой регионты социалон проблемæты райхалын кæнын социалон бизнес-проектты руаджы<ref name="businessofrussia.com.predprinimatelstvo" />. 2010 азы айхъусын кодта программæ «РУСАЛы территории», кæцыйы фæрцы æнтыст æрцыдысты 50 проекты 150 милуан сомы инвестициты бæрцимæ<ref name="businessofrussia.com.predprinimatelstvo" />.
 
Социалон амалхъомады æхуысдзинад декларации кæны микрофинансон организациты уылты.
2002-æм азæй Уæрæсейы кусы '''[[Уæрæсейы микрофинансон центр]]''' (УМЦ), кæцы Сфæлдыстадон лабораториимæ «Грамин», Yunus Centre æмæ Yunus Social Business иумæ аразы прокттæ<ref name="businessofrussia.com.predprinimatelstvo" />.
 
Социалон амалхъомадмæ йе `ргом’ргом здахы классикон банкон сферæ, иртасæнтæ æмæ ацы сферæйы социалон программæтæ аразгæйæ<ref name="msp" />.
 
Афтæ '''[[Уралсиб (банк)|Банк «Уралсиб»]]''' 2015-æм азмæ дæтта йæхи кредитон продукт æмæ иста хайад иумæйаг проекты ОПОРЫ России æмæ Фонд «Нæ фидæн»-ы<ref name="sozidanie.ru.1691" /><ref name="msp" />.
Строка 122 ⟶ 121 :
=== Социалон амалхъомады проекттæ ===
 
==== ИсториконИсторион проекттæ ====
 
Уæрæсейаг социалон амалхъомады историон дæнцæгтæй сæ иу нымад кæны [[XIX æнусыæнус]]ы кæрон цы [[Работный дом|куысты хæдзар]] рацарæзт [[Дом трудолюбия|куыстуарзты хæдзармæхæдзар]]мæ æмæ сæрмагондæй [[Куыстуарзты хæдзар Кронштадты]], уый<ref name="grishina" />.
 
=== Æрыгон проекттæ ===