Шогенцуков, Адам Огурлийы фырт

Адам Огурлийы фырт Шогенцуков (1916-æм азы 13 сентябры — 1995-æм азы 5 майы) уыди кæсгон поэт, прозаик, драматург, публицист. Фыста кæсгонау æмæ уырыссагау.

Адам Огурлийы фырт Шогенцуков
Райгуырды датæ	31 августы (13 сентябры) 1916
Райгуырæны бынат	Пахсæн, Налцыччы зылд[d], Терчы облæст, Уæрæсейы импери
Мæлæты бон	1995-æм азы 5 майы(1995-05-05) (78 азы) кæнæ 1995
Мæлæты бынат	Пахсæн, Кæсæг-Балхъар, Уæрæсе
Æмбæстонад (дæлхицауад)	Уæрæсейы импери  УСФСР  Советон Цæдис  Уæрæсе
Ахуырад	Кæсæг-Балхъары паддзахадон университет[d] (1940)
Архайды хуыз	поэт, прозаик, драматург, публицист, тæлмацгæнæг
Уацмысты æвзаг	кæсгон-черкесаг æмæ уырыссаг
Хорзæхтæ

Цардафыст

Адам Шогенцуков райгуырдис Кучмазукинойы хъæуы (ныртæккæ Кæсæг-Балхъары Пахсæны сахар). Ахуыр кодта хъæуы райдиан скъолайы. Фæстæдæр, 1940-æм азы, каст фæци Кæсæг-Балхъары паддзахадон университеты æвзаг æмæ литературæйы факультет. 1938-æм азы фыццаг хатт мыхуыры рацыдысты йæ уацмыстæ, 1939-æм азы та æмдзæвгæты циклы тыххæй йæ райстой ССР Цæдисы Фысджыты цæдисмæ.

1941-æм азы ноябрæй æмæ Фыдыбæстæйы Стыр хæсты фæуды онг Адам хæцыди фронты, хæцгæйæ фæцыд Кавказæй Прагæ, Будапешт æмæ Венæмæ.

Демобилизацийы фæстæ Адам Шогенцуков куыста Кæсæджы Зонадон-иртасæн институты (уырыс. КНИИ) зонадон кусæгæй, Кæсæджы паддзахадон педагогон институты ахуыргæгнæгæй. Иу рæстæг уыди Горькийы номыл Литературон институты цур уæлдæр литературон курсыты ахуыргæнинаг. Фæстæдæр сси журнал «Ошхамахо»-йы сæйраг редактор.

Бирæ азты дæргъы Шогенцуков фæкуыста Кæсæг-Балхъары Республикæйы Фысджыты цæдисы правленийы сæрдарæй (1951–54, 1956–58, 1970-æм азæй).

Адам Шогенцуков у къорд поэтикон æмбырдгонды автор: «Зæрдæйæ зæрдæмæ» (1962), «Тæрккъæвдайы размæ» (1966), «Зæххы хорздзинад» (1974), «Зæххон цин» (1977), «Зæрдæйы фæд» (1980), «Фæндæгтæ» (1981), «Зараг гага» (1986), «Æнæхъæн æхсæв уаргæ кодта» (1991). Ноджы ма фыста прозаикон уацмыстæ. Уыдонæй зæнгæдæртæ сты: уацаутæ «Софиаты уалдзæг» (1955), «Дæ ном ын ратдзынæн» (1970), «Рухс рудзынг» (1984), стæй радзырдтæ «Фембæлд», «Райдзаст фæззæг», «Æнæкъах мæнгдзинад», «Кунайы тæргай».

Шогенцуковæй фыст æрцыд, национ сценæйы кæй сæвæрдæуыд, ахæм цалдæр пьесæйы: пьесы «Мадинæ», «Уарзæттæ», «Уарзт æмæ лæгдзинад».

Литератор ма зындгонд уыди куыд дæсны тæлмацгæнæг. Уый кæсгон æвзагмæ раивта куыд уырыссаг, афтæ фæсарæйнаг классикты уацмыстæ (Навои, Пушкин, Лермонтов, Некрасов, Шекспир æмæ Лопе де Вега).