Пушкин, Александр Сергейы фырт
(Пушкин, Сергейы фырт Александр-æй æрвыст)
Пушкин Александр Сергейы фырт (уырыс. Александр Сергеевич Пушкин; райгуырдис 1799 азы 6 июны, Мæскуыйы — амардис 1837 азы 10 февралы, Бетъырбухы) у зындгонд уырыссаг поэт, драмæтæ фыссæг æмæ прозаик. Уырыссаг литературон æвзаджы реформатор дæр æй хонынц.
Александр Сергейы фырт Пушкин | |
---|---|
уырыс. Александр Сергеевич Пушкин | |
Райгуырды датæ | 26 майы (6 июны) 1799[1][2][…] |
Райгуырæны бынат | |
Мæлæты бон | 29 январы (10 февралы) 1837[1][3] (37 азы) |
Мæлæты бынат | |
Æмбæстонад (дæлхицауад) | |
Архайды хуыз | поэт, прозаик, драматург, литературон критик, тæлмацгæнæг, историк, романист, либреттист, чингуытæ æмбырдгæнæг, публицист, фыссæг, сывæлæтты фыссæг, драматург-режиссёр, эссеист, бретёр, автор |
Сфæлдыстады азтæ | 1814 — 1837 |
Жанр | прозæ[d], публицистикæ[d], критикæ[d], историон роман[d], роман-æмдзæвгæ[d], абырæджы роман[d], уацау[d], аргъау æмæ театралон пьесæ[d] |
Уацмысты æвзаг | уырыссаг[6] |
Автограф | |
Викикъæбицы медиа |
Пушкины йæ царды рæстæг дæр хуыдтой «гений», йæ амæлæты фæстæ та сси уырыссаг поэттæй стырдæр, нырмæ дæр йæ кад баззæйы.
Уацмыстæ
ивынПоэмтæ
ивын- Руслан æмæ Людмилæ (1817—1820)
- Кавказаг уацайраг (1820—1821)
- Гавриилиадæ (1821)
- Вадим (1821—1822)
- Абырæг æфсымæртæ (1821—1822)
- Бахчисарайы фонтан (1821—1823)
- Цигайнæгтæ (1824)
- Граф Нулин (1825)
- Полтавæ (1828—1829)
- Тазит (1829—1830)
- Коломнæйы гыццыл хæдзар (1830)
- Езерский (1832)
- Анджело (1833)
- Æрхуы барæг (1833)
Роман-æмдзæвгæ
ивын- Евгений Онегин (1823—1832)
Драмон уацмыстæ
ивын- Борис Годунов (1825)
- Чъынды хотыхдар (1830)
- Моцарт æмæ Сальери (1830)
- Дуры уазæг (1830)
- Пир во время чумы (1830)
- Донычызг (1829—1832)
Пушкины ном мысгæйæ
ивынПушкины ном хæссынц Бетъырбухы сконды сахар Пушкин æмæ Мæскуыйы облæсты сахар Пушкино.
Уæрæсейы дæсгай скъолатæ хæссынц поэты ном, уыдоны ’хсæн Цæгат Ирыстоны — астæуккаг скъола № 7 (Дзæуджыхъæу) æмæ астæуккаг скъола № 2 (Мæздæг).
Æддаг æрмæг
ивынФиппаинæгтæ
ивын- ↑ 1,0 1,1 Большая советская энциклопедия (уырыс.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ 2,0 2,1 Кирпичников А. Пушкин, Александр Сергеевич (уырыс.) // Энциклопедический словарь — СПб: Брокгауз — Ефрон, 1898. — Т. XXVа. — С. 826—851.
- ↑ Исаев Ю. Н. Чувашская энциклопедия (уырыс.) — Чувашское книжное издательство, 2006. — 2567 с. — ISBN 978-5-7670-1471-2
- ↑ 4,0 4,1 Пушкин Александр Сергеевич // Большая советская энциклопедия (уырыс.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ https://muse.jhu.edu/journals/pushkin_review/v014/14.1.lachmann.html
- ↑ CONOR.Sl