Ахвледиани, Георгий Сариданы фырт

Ахвледиани, Георгий Сариданы фырт (райгуырдис 1887-æм азы 31 мартъийы, Дерчийы хъæуы — амардис 1973-æм азы 7 июлы, Тбилисы) уыдис советон æмæ гуырдзиаг лингвист.

Георгий Сариданы фырт Ахвледиани
гуырдз. გიორგი სარიდანის ძე ახვლედიანი
Райгуырды датæ 1887-æм азы 13 апрелы(1887-04-13)
Райгуырæны бынат
Мæлæты датæ 1973-æм азы 7 июлы(1973-07-07) (86 азы)
Мæлæты бынат
Бæстæ
Зонады къабаз лингвистикæ, логопеди
Куысты бынат
Альма-матер
Ахуырадон къæпхæн филологон зонæдты доктор[d]
Ахуырадон ном Советон Цæдисы зонæдты академийы уæнг-корреспондент
Хорзæхтæ æмæ премитæ
Ленины орден орден Октябрьской Революции Фæллойадон Сырх Тырысайы орден орден «Кады Нысан» «Кавказ хъахъхъæныны тыххæй» майдан
ВикиКъæбицы логотип Викикъæбицы медиа

Цардафыст

ивын

Георгий Ахвледиани райгуырдис Кутаисмæ хæстæг хъæу Дерчийы (Ныгуылæн Гуырдзыстон). 1910-æм азы бацыдис Харьковы универститеты историон-филологион факультеты славяйнаг-уырыссаг хайадмæ. Уым сахуыры фæстæ каст фæцис Бетъырбухы университет. 1918-æм азы Тбилисы æвæрд æрцыдис Гуырдзыстоны университеты бындур, æмæ уый фæдыл Ахвледиани сыздæхтис йæ райгуырæн бæстæмæ. Уым уый архайдта «Гуырдзыстоны университеты æхсæнады» къамисы. Ахуыргонд у Тбилисы университеты бындурæвæрджытæй иу, стæй Гуырдзыстоны Зонæдты академийы уæнг-бындурæвæрджытæй иу. 1939-æм азы Георгий сси ССР Цæдисы Зонæдты академийы уæнг-корреспондент, 1941-æм азы — Гуырдзыстоны ССР-ы Зонæдты академийы академик.

Дыккаг дунеон хæсты заман Г.С. Ахвледиани уыдис, фæцæфы тыххæй сæ дзурынхъомдзинад кæмæн фæсахъат, уыцы хæстонты дзæбæхгæнæг къорды сæргъы.

1951-æм азы Г.С. Ахвледиани слæууыдис æхсæнад «Знание»-йы Гуырдзыстоны хайады сæргъы.

Ахуыргонд ма уыдис Гуырдзыстоны лингвистикон æхсæнады сæрдар.

 
Г.С. Ахвледиани редактор кæмæн уыдис, уыцы грамматикæйы чиныджы титул

Хайбавæрд ирон æвзаг иртасыны хъуыддагмæ

ивын

Г.С. Ахвледианийы иртæстыты объектты ’хсæн уыдис ирон æвзаг дæр. 1960-æм азы Тбилисы рацыдис ахуыргонды чиныг «Сборник избранных работ по осетинскому языку».

Ахвледиани уыдис дыууæтомон «Ирон æвзаджы грамматикæ»-йы редактор (I том — 1963[1], II том — 1969[2]).

Куыстытæ

ивын
  • Ахвледиани Г. С. Основы общей фонетики. Тбилиси, 1949.
  • Ахвледиани Г. С. Сборник избранных работ по осетинскому языку. Тбилиси, 1960.
 
Гуырдзыстоны ССР-йы Зонæдты академийы фыццаг президиум: галиуæй рахизырдæм: Корнелий Кекелидзе, Николай Кецховели, Николай Мусхелишвили (сæргълæууæг), Симон Джанашиа, Георгий Ахвледиани, Филипп Зайцев; лæууынц: Александр Джанелидзе, Тарас Кварацхелия, Арнольд Чикобава, Георгий Чубинашвили, Акакий Шанидзе. 1941-æм аз.

Литературæ

ивын
  • Жгенти С. М. Георгий Сариданович Ахвледиани (к 70-летию со дня рождения), «Фонетический сборник», 1959, т. 1.
  • Перадзе Т. Г. С. Ахвледиани и грузинская логопедия //Дефектология.- 1981.- № 6.- С. 81.

Фиппаинæгтæ

ивын