Дидгоры тох (гуырдз. დიდგორის ბრძოლა) 1121-æм азы дыууæ æфсады, æнусты гуырдзиаг æмæ туркаг-сельджук, цæугæдоны раз цы тох уыд. Гуырдзыстоны стыр уæлахиздзинад æрхаста, æмæ уый фæрцы æнусты «сыгъзæрин дуг» (гуырдз. ოქროს ხანა) райдыдта, уыцы рæстæг Гуырдзыстоны æппæты тыхджындæр паддзахад куы систы. Тохы быдыры, цыппæрæмы паддзах Давид IV фæрцы йе ’фсад уæлахизмæ хæсты акодта, æмæ иннæ аз, 1122-æм азы гуырдзиæгтæ сын сæ сæйраг сахар Тбилис бацахстой. Уый фæстæ та «диссаджы уæлахиз» (гуырдз. ძლევაჲ საკვირველი) гуырдзиаг азфыстыты афтæ хуыдтой. 12 августы гуырдзиагæн зæххыл дæр бæрæг кæндзысты Дидгоры тох уæлахиз.

Нырыккон Дидгоры цырт

Абон, ацы тохы быдыр уый ис Тбилисмæ ныгуылæнырдыгæй.[1] Алы аз бæрæгбон хуыдта «Дидгороба» (гуырдз. დიდგორობა) кӕй цӕуы тохы бон.

Ацы хъуыды тох æрцыд рæстæджы дугæй дзуары стæртæ хæст Астæуккаг Скæсæны, чырыстæттæ пысылмæтты ныхмæ кæй сарæзтой. Æмæ стæй, æппынкъаддæр сæдæ дзуархæсджытæ Францы, æрзæгай кипчактæ донаргъуыд адæймагæй фылдæр æмæ фондзсæдæ аланты æфсæддонтæ та гуырдзиæгты ’рдыгæй тох кодта.[2] Французаг рæстæджы цæрæг историк Уолтер Канцлеры ныффыста, уый паддзах Давид IV, йе ’фсады æфсæддонтæн загъта тынг зæрдæмæхъаргæ ныхæстæ:

«Чырыстийы æфсæддонтæ! Кæд нæ уырнындзинады сæрыл хъæбатыр кæй тох кæнæм, удон фæуæлахиз бирæ знæгтыл, æрмæст Хæйрæджы лæггадгæнджытæй нæ, фæлæ ма Хæйрæг йæхи дæр... Не знæгтæ куы æрæмбырд, мах ныббырст хæцдзыстæм!»

Фиппаинæгтæ

ивын
  1. Мамука Бахтадзе – кæцыфæнды гуырдзиагæн йæ сæрмагонд Дидгори дарддæр кæны, ай у тох бæстæйы размæцыд æмæ рæзынадæн — 1TV
  2. Смбат Спарапет / Летопись / пер. А. Г. Галстяна — Ер. Изд-во «Айастан». 1974 г. Царь Грузии Давид, сын Декая, сын Багарата, сын Георге, собрал все своё войско, пригласил на помощь также 40000 кипчаков, 18000 аланов, 10000 армян, 500 франков, людей храбрых и воинственных. Вот с таким количеством людей он (Давид) выступил в бой. Это был страшный бой. С божьей помощью победили христиане. Они истребили свыше 400000 и взяли в плен 50000 человек. Султан Мелек и Хази позорно обратились в бегство, а Давид победоносно и радостно возвратился обратно