Бетъырбух

Тырыса	Герб
Паддзахад	Уæрæсе
Федерацийы субъект	Бетъырбух
Координатæтæ	59°57′ ц. у. 30°19′ с. д.HGЯO
Мидæг дихкæнынад	18 районы
Губернатор	Александр Беглов
Бындурæвæрд	1703
Раздæры нæмттæ	1914 азы онг — Санкт-Петербург; 1924 азы онг — Петроград; 1991 азы онг — Ленинград
Фæзуат	1439 км²
Центры бæрзæнд	3 м
Цæрджытæ	↘5 384 342 адæймаджы (2021)
Æнгомад	3847,52 ад./км²
Сахатон таг	UTC+3
Телефонон код	+7 812
Посты индекстæ	190000—199406
Автомобилон код	78, 98, 178
Сайт	https://www.gov.spb.ru/ (уырыс.)

Бетъырбух, нырыккон мыхуыры арæхдæр Санкт-Петербург (уырыс. Санкт-Петербург) у Уæрæсейы империйы кæддæры сæйраг сахар, Нева Финнаг бакæлæнмæ кæм æфты, уыцы ран. Абон дæр Уæрæсейы мидæг Бетъырбух тынг ахадгæ сахар у, бæстæйы дыккаг стырдæр. Бетъырбух у, йæ цæрджыты нымæц иу милуанæй фылдæр кæмæн у, дунейы ахæм цæгатагдæр сахар. Цæрынц дзы 5 милуан адæймагæй фылдæр.

Бетъырбух хæссы Хъæбатыр сахары кадджын ном, йе сконды ис æртæ Хæстон намысы сахары (Кронштадт, Колпино, Ломоносов).

Æрæджы Бетъырбухмæ ралидзын кодтой Уæрæсейы Федерацийы Конституцион тæрхондон.

Бетъырбух. Зымæгон галуан

Цæугæдон Мойкæ

БоныхъæдПравить

Боныхъæд у ромыл æмæ уымæл. Хурджын бонты растæмбис нымæц афæдзы дæргъы у 62. Зымæгон бонтæ сты иттæг талынг, фанартæ судзынц суткæйы 18 сахаты.

ИсториПравить

1703-æм азы 27 майы паддзах Пётр I указмæ гæсгæ Пётр æмæ Павелы гæнахæн йæ бындур сæвæрдтой Невайы дельтæйы. Уыцы цау нымад у Бетъырбухы бындурæвæрды боныл.

Фыдыбæстæйы Стыр хæсты рæстæг уыдис Ленинграды блокадæ.

1955-æм азæй кусы Бетъырбухы метро.

Бетъырбухы бынат ирон культурæйыПравить

Бетъырбух ахсы зынгæ бынат нырыккон ирон культурæйы. Ам ахуыр кодтой Хетæгкаты Къоста, Брытъиаты Елбыздыхъо, Абайты Васо æмæ бирæ æндæртæ. Ам XX æнусы райдиан мыхуырæй цыдис фыццаг ирон журналтæй иу — «Хуры тын», зæгъгæ (йæ редактор уыди Брытъиаты Е.).

Ныр дæр Бетъырбухы бирæ ирæттæ цæрынц. Ис дзы Цæгат Ирыстоны минæварад^[2] æмæ ирон æхсæнад дæр.