Сирактæ
Сирактæ уыдысты сæрмæтаг знæмтæй иу. Ацы знæм фæзынди нырыккон Хъазахстаны территорийы, фæлæ 5 æнусы нæ дуджы агъоммæ йæ цæрæнуат баивта æмæ бацæрдис быдырмæ Хъобаны цуры, Кавказы æмæ Сау денджызы ’хсæн. Ромагтæ ацы бæстæ хуыдтой «Сиракенæ».
Сирактæ уыдысты фыццаг знæм, бердзенаг колониагцарæгтæ Сау денджызы донгæроны контакттæ кæимæ скодтой. Дарддæры азты Сирактæ тынг хорз ахастæй уыдысты Боспораг паддзахадимæ. Бирæ сирактæ систы æрдæг-цæугæцардгæнæгтимæ, æмæ сахуыр кодтой бердзенаг культурæ æмæ æвзаг. Афтæ сæ хонынц æппæты сбердзенаг чи скодтой, ахæм знæмтæй иу.
Сирактæ уыдысты Сау денджызы цуры чи цæрдтой, ацы сæрмæтаг знæмтæй стырдæр иу. Грекъаг историк Страбон куыд фыссы, афтæмæй ахæм сирактæн, боспораг паддзахæн Фарнагæн II лæггæд чи кодтой, уыдонæн сæ бон уыди 20 000 бæхæфсæддонты радæттын.