Эсенч, Тевфик

Тевфик Эсенч
Тевфик Эсенч
	тур. Tevfik Esenç
Райгуырды датæ	1904
Райгуырæны бынат	Хаджиосман, Караси[d];
Мæлæты датæ	1992-æм азы 7 октябры
Мæлæты бынат	Хаджиосман, Маньяс[d], Балыкесир, Турк;
Бæстæ	Османты импери; Турк;
Архайды хуыз	лингвист, политик, паддзахадон кусæг

Тевфик Эсенч (тур. Tevfik Esenç; убых. Зэйшъо Тевфик, Zayśua Tevfik; 1904-æм аз, Хаджи-Осман, Турк — 1992-æм азы 7 октябры) уыди, йæ мадæлон убыхаг æвзаг чи зыдта, фæстаг ахæм адæймаг. Уыди, убыхаг æвзаг чи иртæста, уыцы ахуыргæндтæ Жорж Дюмезиль, Г. Г. Фогт æмæ М. А. Кумаховы информант. Абхазаг фыссæг Баграт Шинкубайы роман «Последний из ушедших»-ы сæйраг геройы прототип.

Цардафыст

Тевфик райгуырдис Хаджи-Османы хъæу Турчы. Хъомыл æй кодта, Цæгат Кавказы Убыхы бæстæйы чи райгуырдис æмæ канд йæ мадæлон убыхаг æвзаг хорз чи зыдта нæ, фæлæ убых Османты империмæ æрвыст куыд æрцыдысты, уыцы хабæрттæ иттæг хорз чи хъуыды кодта, йæ уыцы фыдыфыд Ибрагим.

Цалынмæ Стамбулмæ граждайнаг службæмæ нæ ацыди, уæдмæ Эсенч уыди йæ райгуырæн хъæуы администрацийы сæргълæууæг. Стамбулы йын фæци фадат æмгуыст кæнын францаг лингвист æмæ мифолог Жорж Дюмезилимæ. Эсенч ын радзырдта бирæ хабæрттæ канд æвзаджы тыххæй нæ, фæлæ ма йæ адæмы мифологи, культурæ æмæ æгъдæутты тыххæй.

Тевфик Эсенч йæ мадæлон æвзагæй уæлдай ма хорз дзырдта туркау, стæй зыдта черкесаг æвзаджы хакучинаг диалект.

Эсенчы цыртыл ис ахæм фыст: «Ам ныгæд ис Тевфик Эсенч, убыхаг æвзаг чи зыдта, уыцы фæстаг адæймаг».

Жорж Дюмезиль æмæ Тевфик Эсенч сты, «Le verbe oubykh» (1975), зæгъгæ, убыхаг æвзаджы тыххæй ацы куысты æмавтортæ.