Итали

Ита́ли (итал. Italia [iˈtaːlja]), официалон ном у Италийы Республикæ (итал. Repubblica Italiana) у хуссар Европæйы паддзахад, НАТО æмæ Европæйы Цæдисы уæнг, Шенгены бадзырды паддзахæдтæй иу. Италийы сæйраг сахар у Ром.

Италийы Республикæ
Repubblica Italiana

Тырыса Герб
Гимн: «Fratelli d'Italia» (байхъус )
Фæзынд	1861 азы 17 мартъийы
Æвзаг	италиаг
Сæйраг сахар	Ром
Стырдæр сахартæ	Ром, Милан, Неаполь, Турин
Хицауиуæджы хуыз	Парламентон республикæ
Президент Премьер-министр	Серджо Маттарелла Марио Драги
Фæзуат	301 230 км²
Доны процент	2,4 %
Цæрджытæ • Бахыгъд (2021) • Æнгомад	59 236 213 ад. 201,1 ад./км²
Валютæ	Евро
Интернет-домен	.it
Телефонон код	+39
Сахатон таг	+1

Итали æмарæн у Францимæ (арæны дæргъ — 488 км), Швейцариимæ (740 км), Австриимæ (430 км) æмæ Словениимæ (232 км). Уыимæ ма Италийы территорийы мидæг æрбынат кодтой дыууæ чысылдæр паддзахады — Ватикан (арæны дæргъ 3,2 км) æмæ Сан-Марино (39 км).

Италийы президент у Серджо Маттарелла, премьер-министр — Марио Драги.

Истори

1861-æм азы Итали сси Италийы къаролад.

Стыр Итали уыдис италиаг фашистты проект Дыккаг дунеон хæсты рæстæг.

Цæрджытæ

Цæрджыты нымæц азмæ гæсгæ:

• 1931 азы — 41,2 млн ад.
• 1960 — 51,0 млн ад.
• 1977 — 56,3 млн ад.
• 2000 — 57,7 млн ад.
• 2007 — 60,1 млн ад.
• 2008 — 59,9 млн ад.
• 2010 — 60,6 млн ад.

Географи

Зæххæнкъуыстытæ

Итали лæууы хохы зæххыл, арæх дзы вæййынц зæххæнкъуыстытæ. Уыдонæй стырдæртæ уыдысты:

• 1908: Реджо æмæ Мессинæйы.
• 1915: Марсикæйы.
• 1929: Болоньяйы.
• 1932: Абруццойы.
• 1972: Анконæйы.
• 1976: Фриулийы.
• 1990: Санта-Лючияйы.
• 1997: Умбри æмæ Маркейы.
• 2002: Молизейы.
• 2009: Л’Акуилæйы.

Италийы административон дих

Апули Базиликатæ Калабри Сицили Молизе Кампани Абруццо Лацио Умбри Марке Тосканæ Сардини Эмили-Романья Лигури Пьемонт Фриули — Венеци-Джули Валле- д’Аостæ Трентино — Альто-Адидже Венето Ломбарди Адриатикон денджыз Ионион денджыз Зæххастæуы денджыз Тиррены денджыз Лигурийы денджыз Экономикæ