Ирайнаг æвзæгтæ

Ирайнаг æвзæгтæ сты индоевропæйаг æвзæгты дæлкъорд, дзурынц сыл 150—200 милуан адæймаджы Евразийы бирæ бæстæты.

Ирайнаг æвзæгтæ

Ирайнаг æвзæгты классификаци

I. Скæсæн-ирайнаг

A. Цæгат-скæсæйнаг

1. авестæйаг æвзаг*
2. хорезмаг æвзаг*
3. бактриаг*
4. согъдаг (согдиаг)* (диалекттæ: чырыстон, буддизмы, манихейаг), ягънобаг
5. скифаг*, сæрмæтаг*, алайнаг*, ирон (диалекттæ: ирон, дыгурон), яссаг*

B. Хуссар-скæсæйнаг

1. мунджанаг, ишкашимаг, зебаки, сарыколаг, шугънанаг, рушанаг, язгулямаг, вахайнаг, йидга
2. сакаг* (диалекттæ: хотанаг æмæ тумшукаг), пушту, ванеци

II. Ныгуылæн ирайнаг æвзæгтæ

A. Цæгат-ныгуылæн

1. ормури, парачи
2. Northwestern: Ashtiani, Amora’i, Kahaki, Vafsi, Judeo-Hamadani, judeo-Borujerdi; Western: Mahallati, Vanishani, Khunsari (Khwanshari), Judeo-Golpaygani, Judeo-Khunsari; North-Central: Arani, Bidgoli, Delijani, Nashalji, Abuzaydabadi, Qohrudi, Badrudi, Kamu’i, Jowshaqani, Meyma’i, Abyana’i, Farizandi, Yarandi (Yarani), Soi (Sohi), Badi, Natanzi, Kasha’i, Tari, Taqi, Judeo-Kashani; Southern: Gazi, Sedehi, Ardestani, Zefra’i, Nohuji, Sajzi, Kuhpaya’i, Jarquya’i, Rudashti, Kafrudi, Judeo-Esfahani; Eastern: Dari (Yazdi), Kermani, Nayini (Na’ini), Anaraki, Varzenei, Judeo-Yazdi, Judeo-Kermani, Tudeshki, Keyjani, Abchuya’i; Sivandi; Khuri, Farvi, Farroki, Mehrjani
3. курдаг (Dialects: Kurdi, Kurmanji, Kermanshahi)
4. Laki
5. Заза-горани (диалекттæ: Gorani, Bajelan, Kirmanjki (Northern Zaza), Dimli (Southern Zaza)
6. Parthian*, Semnani, Sangisari
7. Median*
8. Gilaki, Mazanderani, Shahmirzadi
9. белуджиаг
10. талышаг, Judeo-Nehavandi, Harzani
11. Khalaj

B. Хуссар-ныгуылæн (персайнаг) æвзæгтæ

1. Рагон персайнаг*, астæузаманы персайнаг*, персайнаг (диалекттæ: фарсиаг, дари, таджикаг, Hazaragi, Dzhidi (Judeo-Persian), Judeo-Shirazi, дзуттаг-бухарайаг)
2. Judeo-Tat, Muslim Tat
3. Fars, Lari (Larestani), Bashkardi
4. Luri, Bakhtiari, Feyli, Kumzari

III. Классификацимæ чи нæ хауы

1. Tangshewi

(* кæмæй нал пайда кæнынц, ахæм æвзæгтæ)